Boron (Bo) là một trong số 10 loại trung vi lượng rất cần thiết đối với cây trồng, nhất là cây ăn quả. Trước đây, Boron được xếp vào trong nhóm vi lượng nhưng qua nghiên cứu, thực tế trước nhu cầu của cây trồng thì nó được xếp vào nguyên tố trung lượng. Boron có vai trò rất quan trọng, thiếu Boron thì lá dày, cây và rễ còi cọc, dễ bị chết khô dỉnh sinh trưởng, quả dễ rụng, đậu quả kém. Thừa Boron cũng gây ra nhiều tác hại như: lá vàng, có những vết đốm, nặng thì cành bị bệnh chết mầm… Hãy cùng tìm hiểu vai trò, biểu hiện thừa và thiếu Boron, biện pháp khắc phục tình trạng thiếu Boron ở cây trồng qua bài viết dưới đây.
1.Vai trò của Boron đối với cây trồng
- Boron ảnh hưởng đến sự hấp thụ, sử dụng Canxi và điều chỉnh tỉ lệ K/Ca ở cây. Nó đảm bảo cho hoạt động bình thường của mô phân sinh ngọn cây. Boron giúp xúc tiến quá trình tổng hợp các lignin, protit và chuyển hoá các hydrat cacbon, thúc đẩy quá trình phân chia tế bào. Bo giúp đẩy nhanh việc hút Ca và cân đối tỉ lệ K:Ca ở cây.
- Boron liên quan đến quá trình tổng hợp Protein, Lipid, giúp tăng lượng đường, vitamin ở trong củ, quả, ngăn thối rữa, giúp bảo quản lâu hơn. Bo giúp tăng khả năng chống đổ ở cây vì nó làm tăng tổng hợp protein và glucid.
- Boron rất cần cho sự nảy mầm của hạt phấn, tăng trưởng của ống phấn, hình tế bào và hạt giống. Nó ảnh hưởng đến quá trình phân chia tế bào, quá trình thụ phấn, giúp phân hoá và hình thành mầm hoa, tăng sức sống cho hạt phấn, tăng tỉ lệ ra quả, làm giảm rụng hoa.
- Boron làm tăng cố định N, chuyển hoá N thành P, tăng số lượng của cụm hoa, tăng khả năng hút nước ở cây họ đậu.
- Bo làm tăng khả năng chống chịu thời tiết khắc nghiệt ở cây.
- Boron có ngưỡng giới hạn tối ưu và mức gây độc của Bo trong cây trồng thấp, vì vậy cần phải cẩn thận trong việc bón phân hoá học để bổ sung.
2.Biểu hiện thiếu Boron ở cây
- Thiếu Boron lá sẽ bị dày, cong, dòn, cây và rễ còi cọc, dễ bị chết khô đỉnh sinh trưởng, quả dễ rụng, đậu quả kém.
- Thiếu Bo thường biểu hiện trên bề mặt lá, có những đốm nhỏ màu vàng trắng, lá biến dạng. Có lúc đỉnh sinh trưởng chết làm cây mọc thêm nhiều chồi bên, xuất hiện vết rạn nứt trên thân, cuống cỏ. Các mô bên trong củ sẽ bị thối tạo thành những vùng đen, nâu. Đây là bệnh rỗng ruột và đến ruột ở cà rốt, củ cải.
- Boron làm ảnh hưởng đến sự vận chuyển nước và muối khoáng đến các đỉnh sinh trưởng, gây ra tình trạng chồi ngọn chết, các chồi bên cũng hỏng dần, quả non rễ rụng.
- Thiếu Boron sẽ gây rối loạn hình thành cơ quan sinh sản dẫn đến ra nụ ít, hoa dễ rụng, không thơm, nhanh tàn, một số trường hợp còn không có túi phấn và nhuỵ, không hình thành hoa. Thiếu Bo làm hoa kém phát triển, sức sống hạt phấn kém, quả non, dễ rụng, rễ cây kém phát triển.
3.Biểu hiện thừa Boron ở cây
Thừa Boron ở cây trồng xuất hiện ở những vùng đất khô hạn, đất mặn. Nếu bón quá nhiều tro cũng gây nên ngộ độc ở nhiều vùng. Giai đoạn đầu khi ngộ độc thường xuất hiện một mũi vàng lá hay những vết đốm. Trong trường hợp thiếu nghiêm trọng thì các đốm kẹo cao su sẽ xuất hiện trên bề mặt của lá, các cành bị chết mầm.
4.Biện pháp khắc phục
- Không nên bón quá nhiều Boron vì sẽ gây ra tình trạng thừa Bo ở cây. Có thể khắc phục bằng cách bón vôi, bón thêm silic để ngăn cản hấp thụ của Bo ở cây để giảm ngộ độc Bo.
- Khắc phục thiếu Boron bằng cách phun qua lá, tưới gốc hay bón gốc trộn với phân bón. Chú ý: bón lót bằng cách rải đều, bón thúc vào đất sẽ có hiệu quả hơn so với phun lên lá đối với loại cây hằng năm. Đối với cây ăn quả thì phun phân Bo qua lá sẽ rất hiệu quả, có thể phun vào thời điểm chồi đang ngủ, hay bắt đầu nảy chồi mới, hay khi lá đang phát triển đầy đủ.
- Lưu ý khi sử dụng Bo cho cây: Với đặc điểm hấp thụ, di chuyển linh hoạt trong nước nên khi bổ sung Bo thì không nên bón dư Bo cho cây trồng. Vì khi cây thừa Bo sẽ gây nên những hậu quả nghiêm trọng hơn so với cây thiếu Bo. Phải sử dụng đúng nồng độ theo khuyến cáo, không nên phun khi cây đang nở hoa.
- Các thời điểm quan trọng cần bổ sung Bo cho cây là: trước khi cây ra hoa, trước khi hoa nở và sau khi cây đậu trái.
Hi vọng qua bài viết trên Chợ sinh vật cảnh đã giúp cho mọi người hiểu rõ thêm về vai trò của Boron, biểu hiện thừa, thiếu Boron trên cây trồng và cách khắc phục tình trạng trên.
